Κέντρα αποτοξίνωσης αντί για φυλακές

Θετικά αποτελέσµατα από το πείραµα της Πορτογαλίας
Στην Πορτογαλία, η κόλαση των ναρκωτικών αποτελεί πια κακό εφιάλτη. Η εποχή που ένας στους δέκα πολίτες ήταν εθισµένος και οι γειτονιές της Λισαβώνας θύµιζαν σούπερ µάρκετ παράνοµων ουσιών έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Οπως κάθε άνθρωπος που δεν έχει τίποτα να χάσει, οι Πορτογάλοι πήραν το 2000 ένα µεγάλο ρίσκο: αποποινικοποίησαν τη χρήση ναρκωτικών.

Σήµερα, σε αυτή τη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου οι εργαζόµενοι στον χώρο της υγείας προµηθεύουν τους τοξικοµανείς µε βελόνες, γάζες, µικρά σκεύη για την προετοιµασία των ενέσιµων ουσιών, απολυµαντικά και προφυλακτικά. Τα ναρκωτικά εξακολουθούν να είναι παράνοµα στην Πορτογαλία. Αυτό που άλλαξε είναι ο νόµος· τώρα πια οι χρήστες δεν φυλακίζονται ούτε δικάζονται από ποινικά δικαστήρια. Οποιος συλληφθεί έστω και µε πολύ µικρή ποσότητα ναρκωτικών ουσιών οδηγείται αυτοµάτως στη λεγόµενη Επιτροπή Συµβουλευτικής, όπου εργάζονται έµπειροι νοµικοί, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί. Εάν οι χρήστες αρνηθούν να εµφανιστούν ενώπιον της Επιτροπής, τους επιβάλλονται πρόστιµα, υποχρεωτική θεραπεία ή άλλες κυρώσεις.

Και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιµετωπίζουν τον εθισµό στις ναρκωτικές ουσίες ως πρόβληµα υγείας.

Η Πορτογαλία όµως ξεχωρίζει, γιατί αυτή την προσέγγιση τη θέσπισε µε νόµο. Και ιδού το αποτέλεσµα της εφαρµογής του: περισσότεροι δοκίµασαν ή έκαναν χρήση, πολύ λιγότεροι όµως εθίστηκαν. «Η καταστροφή που προµήνυαν τότε οι Κασσάνδρες δεν συνέβη ποτέ», επισηµαίνει ο καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Κεντ Αλεξ Στίβενς, ο οποίοςέχει µελετήσει σε βάθος το πρόγραµµα της Πορτογαλίας. «Η απάντηση στο πρόβληµα ήταν απλή: προωθήστε τη θεραπεία», εξηγεί.

Θεαµατικά αποτελέσµατα!


ΣΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ Καζάλ Βεντόζο, στη Λισαβώνα, πριν από δέκα χρόνια, χιλιάδες χρήστες σχηµάτιζαν ουρές κάθε µέρα για να αγοράσουν ηρωίνη. Τα σκοτεινά στενά ήταν αποκλειστικά στέκια των τοξικοµανών, όπου συχνά παραπατούσαν σε χρησιµοποιηµένες σύριγγες και πτώµατα. Στο διάστηµα από το 2000 έως το 2008 το σκηνικό άλλαξε εντελώς στην Πορτογαλία. Σηµειώθηκε µικρή αύξηση της χρήσης στους ενηλίκους, αλλά µείωση στους εφήβους, τους τοξικοµανείς και τους φυλακισµένους. Μείωση καταγράφηκε επίσης στις δικαστικές υποθέσεις ναρκωτικών κατά 66%, καθώς και στους ασθενείς µε AIDS που έκαναν χρήση – το 2002, το 49% των ασθενών µε AIDS ήταν τοξικοµανείς, ποσοστό που έπεσε στο 28% το 2008. Το ίδιο διάστηµα, το ποσοστό των τακτικών χρηστών παρέµεινε σταθερό: 3% για εκείνους που καπνίζουν µαριχουάνα και λιγότερο από 0,3% για τους χρήστες ηρωίνης και κοκαΐνης. Οι αριθµοί αποδεικνύουν ότι σε καµία περίπτωση η αποποινικοποίηση δεν προκάλεσε αύξηση της χρήσης. Τέλος, 20% περισσότεροι άνθρωποι ζήτησαν βοήθεια και δέχθηκαν να ακολουθήσουν θεραπεία για να καταπολεµήσουν τον εθισµό τους. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος δεν έχει ακόµη υπολογιστεί. Ωστόσο, δεν αναµένεται αύξηση των εξόδων, δεδοµένου ότι επί της ουσίας οι δαπάνες έχουν µετακυλιστεί από το δικαστικό στο σύστηµα υγείας.